Gdyż rozgniewał się Pan na wszystkie narody…
Izajasza 34:2
W kilku miejscach Starego Testamentu Pan Bóg, w sposób surowy i zdecydowany występuje przeciwko bezbożnym narodom szczególnie tym okalającym Izrael. Szczegółowe studium Księgi Ezechiela i innych proroctw pozwala nam zrozumieć, co tak naprawdę łączyło, a zarazem dzieliło lud Boży z sąsiadami. W poprzednim rozważaniu zobaczyliśmy zadziwiającą prawidłowość. Wszyscy sąsiedzi Izraela, bez wyjątku byli jego wrogami. Mimo tej wrogości, Izrael czerpał wzorce od swoich wrogów. Synowie Izraela dążyli do jedności z nimi, a nawet sprowadzali z stamtąd żony dla siebie, a lud Boży rozkochał się w czczonych tam bóstwach. Nieprzyjazne środowisko uczynili miłym i przyjaznym dla siebie. Kontynuując poprzednie rozważania mamy dwa poselstwa skierowane przeciwko kolejnym narodom; przeciwko „spokrewnionym” Edomowi i „obcym” Filistynom.
Edomici to trzeci wymieniony w tym rozdziale „spokrewniony” naród, graniczący od południowego wschoduz Izraelem. Wg polskiego słownika judaistycznego Edom (hebr. Edomim, od adom = czerwony); później Idumejczycy to politeistyczne plemię semickie zamieszkujące od przełomu XIV i XII w. p.n.e. tereny na południe od Morza Martwego, po obu stronach wielkiego rowu tektonicznego Wadi Araba (w Biblii nazywanego krainą Seir), gdzie występował czerwony piaskowiec nubijski. Według tradycji biblijnej, Edomici, odwieczni wrogowie Izraela byli potomkami Ezawa; do Palestyny przybyli wcześniej niż Izraelici, wcześniej też mieli rozwinięty własny system państwowy i monarchię. Pierwsze konflikty zbrojne Izraelitów z Edomitami miały miejsce za czasów panowania królów Saula i Dawida (który po zdobyciu ich terytoriów okrutnie obszedł się z nimi). Odzyskali niezawisłość dopiero po podziale Izraela na Królestwo Północne i Południowe (Juda). Od końca IX w. p.n.e. Edomici znajdowali się w sferze wpływów państwa asyryjskiego, a po jego upadku – babilońskiego. Po zdobyciu i zburzeniu Jerozolimy przez Nabuchodonozora (587/586 p.n.e.) Edomici wzięli udział w grabieży miasta. Z czasem, coraz bardziej posuwając się w kierunku płn.-zach., stali się zagrożeniem dla Państwa Północnego. Mieli własną, bogatą literaturę o charakterze moralizatorskim. Po okresie niewoli babilońskiej w literaturze żydowskiej określano ich mianem Idumejczyków.
Pycha twojego serca zwiodła cię
Edomitom poświęcona jest jedna księga w Biblii, a mianowicie, Księga proroka Abdiasza. Dowiadujemy się z niej wiele waznych informacji na temat tego bezbożnego narodu.
Czytamy w nim, że podobnie jak Ammonici i Moabici, tak i Edom był to zuchwały i wyniosły naród przed obliczem Pana Boga. „Pycha twojego serca zwiodła cię, który mieszkasz w rozpadlinach skalnych, swoją siedzibę umieściłeś wysoko, myśląc w swoim sercu: Kto mnie sprowadzi na ziemię? Choćbyś wzbił się wysoko jak orzeł, choćbyś założył swoje gniazdo wśród gwiazd, sprowadzę cię stamtąd - mówi Pan.” Abdiasza 1: 3-4
Dalej prorok zarzuca Edomowi zbrodnie i grabież jakiej dokonywali wobec Izraela „z powodu zbrodni na twoim bracie Jakubie, okryje cię hańba i będziesz wytępiony na zawsze. Wówczas gdy stałeś na uboczu, kiedy to wrogowie brali do niewoli jego wojsko, a cudzoziemcy wkraczali do jego bram i rzucali losy o Jeruzalem, także ty byłeś jednym z nich. Nie paś oczu widokiem swojego brata w dniu jego nieszczęścia! Nie ciesz się z powodu synów Judy w dniu ich zagłady i nie mów zuchwale w dniu niedoli! Nie wkraczaj do bramy mojego ludu w dniu jego klęski; nie paś i ty oczu widokiem jego nieszczęścia w dniu jego klęski! I nie wyciągaj ręki po jego mienie w dniu jego klęski! Nie stój na rozstaju dróg, aby zabijać jego uchodźców! I nie wydawaj jego zbiegów w dniu niedoli! Gdyż bliski jest dzień Pana na wszystkie narody.” Abdiasza 1:10-15
Coś się złego wydarzyło, Edomici dopuścili się jakieś potwornej zbrodni przeciwko mieszkańcom Jerozolimy podczas najazdu Chaldejczyków. Być może tędy próbowali uciec mieszkańcy Jerozolimy. Może tędy prowadzono ich do niewoli. Edomici cieszyli się i drwili z niewoli ludu Bożego, zabijali uchodźców i grabili ich mienie. Przeciwko górze Seir która symbolizuje Edomitów prorok Ezechiel ponownie kieruje swoje przesłanie w 35 rozdziale i pisze tam m.in.;
„I doszło mnie słowo Pana tej treści: Synu człowieczy, zwróć swoje oblicze ku górze Seir i prorokuj przeciwko niej. I powiedz jej: Tak mówi Wszechmocny Pan:Oto Ja jestem przeciwko Tobie, góro Seir, wyciągnę rękę przeciwko tobie i obrócę cię w straszliwe pustkowie. Twoje miasta przemienię w ruiny, ty staniesz się pustkowiem i poznasz, że Ja jestem Pan. Ponieważ żywiłaś wieczną nienawiść i wydałaś synów izraelskich pod miecz w czasie ich niedoli.”
Odzywałyście się o mnie bezczelnie - sam słyszałem
„I poznasz, że Ja, Pan, słyszałem wszystkie twoje obelgi, które wypowiedziałaś przeciwko górom izraelskim, mówiąc: Są spustoszone i dane nam na pożarcie. Wynosiłyście się nade mnie w swojej mowie i odzywałyście się o mnie bezczelnie - sam słyszałem. (…) Jak się radowałaś, że dziedzictwo domu Izraela stało się pustkowiem, tak Ja uczynię tobie: Góro Seir i cały Edomie, staniesz się pustkowiem. I poznają, że Ja jestem Pan.” „Dlatego mówi Pan Bóg: Zaprawdę, z wielkim oburzeniem mówiłem przeciwko pozostałym ludom i przeciwko całemu Edomowi, którzy zawładnęli moim krajem, żywiąc w sercu radość i w duszy pogardę po to, by mieć go jako własność i łup.” Ezechiela 36:5
"Nad rzekami Babilonu - tam siedzieliśmy I płakaliśmy na wspomnienie Syjonu. (...) Pamiętaj, Panie, synom Edomu dzień Jeruzalemu, Gdy wołali: Zburzcie, zburzcie je aż do samych posad! " Psalm 137:1,7
Kolejne proroctwo skierowane przeciwko Edomowi znajdujemy w Księdze Jeremiasza 49: 16 - 21 gdzie czytamy; „Tak mówi Pan Zastępów: Strach przed tobą i zuchwałość twojego serca omamiły ciebie, który mieszkasz w rozpadlinach skalnych, zajmujesz szczyty pagórków. Choćbyś założył swoje gniazdo wysoko jak orzeł, jednak i stamtąd cię strącę - mówi Pan. Edom będzie budził grozę; ktokolwiek będzie przechodził koło niego, będzie przejęty grozą i będzie świstał nad wszystkimi jego ciosami, (…) i będzie w owym dniu serce bohaterów edomskich jak serce kobiety rodzącej.”
Dalej w Księdze Amosa czytamy; „Tak mówi Pan: Z powodu trzech zbrodni Edomu i z powodu czterech nie cofnę tego, ponieważ stłumiwszy w sobie wszelką litość, ścigał mieczem swojego brata, ustawicznie pałał gniewem i wiecznie chował swoją wściekłość. Amosa 1 :11
Bo wy zabraliście moje srebro i złoto,
a drogocenne moje klejnoty wzięliście do swoich świątyń.
Kolejnym wymienionym tu narodem to Filistyni. Wg polskiego słownika judaistycznego Filistyni (hebr. i jid. Plisztim; hebr. pleszet to kraj obcych [przybyszów] ) – według tradycji biblijnej (Rdz 10,14), lud pochodzący od Patrusytów (z Górnego Egiptu) i Kasluchitów, znany już w czasach patriarchów; jeden z tzw. Ludów Morza, które w XIII/XII w. p.n.e. najechały Egipt, należący do grupy ludów indoeuropejskich. Po bitwie stoczonej z wojskami faraona Ramzesa III (1192 p.n.e.) Filistyni osiedli na wybrzeżu Morza Śródziemnego, na północ od Gazy, zajmując terytoria, aż po Górę Karmel; ich główne miasta to: Gaza, Aszkelon, Aszdod, Ekron i Gat. Od Filistyni wywodzi się nazwa Palestyna. W okresie osłabienia potęgi Egiptu Filistyni wzmogli ekspansję na wschód, na tereny Kanaanu, zajęte przez Izraelitów (w epoce Sędziów; za czasów Samsona, Samuela i Saula). Dopiero król Dawid, panujący ok. 1004-965 p.n.e., pokonał Filistynów, uniemożliwiając odrodzenie się ich potęgi. W VIII w. p.n.e. Filisteę podbili Asyryjczycy, a po upadku tego imperium weszła ona w skład państwa neobabilońskiego, a potem perskiego. W III w p.n.e. Filistyni ulegli procesowi hellenizacji.
Od nazwy tego ludu, w hebrajskim brzmieniu: plisztim, za pośrednictwem łaciny pochodzi określenie Palestyna.
Przez proroka Jeremiasza 47 : 4 Pan Bóg zapowiada całkowite wytępienie Filistynów dlatego, że byli pomocnikami Tyru i Sydonu. To jest bardzo ważna informacja dla naszych dalszych rozważań nad kolejnymi rozdziałami Księgi Ezechiela.
Wytępię pychę Filistynów
W Zachariasza 9:3-7 Czytamy o wielkiej pysze i zarozumiałości Filistynów. Pycha, arogancia i zuchwałość to wspólny mianownik bezbożnych narodów i bezbożnych ludzi. "Wprawdzie Tyr zbudował sobie twierdzę i nagromadził srebra jak piasku, a złota jak błota na ulicach, lecz oto Pan weźmie go w posiadanie i wrzuci jego bastiony do morza, samo zaś miasto strawi ogień. Widząc to Aszkalon ulęknie się, Gaza okropnie zadrży, również Ekron, gdyż zawiódł się w swej nadziei. Zniknie król z Gazy, Aszkalon nie ostoi się, w Aszdodzie osiądą mieszańcy, wytępię pychę Filistynów. Gdy potem krwawe mięso ich ofiar wyrwę z ich ust, a ohydne ich bałwochwalcze potrawy spomiędzy ich zębów, wtedy i on zachowany zostanie dla naszego Boga, będzie uchodził za plemię w Judei, a Ekron stanie się takim, jak niegdyś Jebuzejczycy."
Dalej, u proroka Joela widzimy bardzo powazne zarzutu jakie Pan Bóg stawia Tyrowi, Sydonowi i Filistynom; „Bo oto w owych dniach i w owym czasie, gdy odmienię los Judy i Jeruzalemu, zgromadzę wszystkie narody i sprowadzę je do Doliny Józafata, i tam się z nimi rozprawię z powodu mojego ludu i mojego dziedzictwa, Izraela, ponieważ rozproszyli je między ludy pogańskie i podzielili mój kraj. O mój lud rzucali losy, dawali chłopca za ladacznicę, a dziewczynę sprzedawali za wino, aby pić. A ty, Tyrze i Sydonie, i wy, wszystkie okręgi filistyńskie - czego chcecie ode mnie? Czy chcecie mi odpłacić za to, co Ja uczyniłem? Jeżeli wy chcecie mi odpłacić, to Ja waszą odpłatę skieruję bardzo szybko na waszą głowę! Bo wy zabraliście moje srebro i złoto, a drogocenne moje klejnoty wzięliście do swoich świątyń. Synów Judy i synów Jeruzalemu sprzedaliście Jończykom, aby ich oddalić od ich ojczyzny." Joel 3: 6-11
Prorok Amos, już wyżej czytaliśmy fragmenty z tego proroctwa, wylicza szereg zbrodni przeciwko Izraelowi które popełniały okoliczne narody. O Filistynach pisze tak; "Tak mówi Pan: Z powodu trzech zbrodni Gazy i z powodu czterech nie cofnę tego, ponieważ uprowadzili całą ludność, aby ją wydać Edomowi. Rzucę ogień na mury Gazy, aby strawił jej pałace, i wytępię mieszkańców Aszdodu i władcę Aszkalonu. I zwrócę swoją rękę przeciwko Ekronowi, tak że zginie ostatek Filistynów - mówi Wszechmogący Pan. Amos 1:6 - 8
Z tych fragmentów wynika, że po upadku Jerozolimy, gdy większa część obywateli Judy trafiła do niewoli babilońskiej, jakaś mniejsza była prześladowana przez koalicję filistyńsko - edomską. Filistyni wyłapywali i uprowadzali zbiegów, część z nich sprzedawali Jończykom, a część wydawali Edomczykom, a ci z kolei wydawali na śmierć babilończykom. O tym wszystkim prorokuje Ezechiel, i nie tylko on, Sofoniasz również woła przeciwko Filistynom i innym narodom. Biada wam...
Spotka ich to za ich pychę, gdyż lżyli i wynosili się ponad lud Pana Zastępów
"Biada wam, mieszkańcy kraju nadmorskiego, narodzie Kreteńczyków! Przeciwko wam odzywa się słowo Pana. Zniszczę cię, Kanaanie, kraju Filistynów, tak że będziesz bez mieszkańców. I stanie się kraj nadmorski wygonami dla pasterzy i szałasami dla trzód, i przypadnie kraj nadmorski resztce domu Judy, aby popasali w nim, wieczorem zaś odpoczywali w domach Aszkalonu, gdyż Pan, ich Bóg, nawiedzi ich i odmieni ich los. Słyszałem urąganie Moabitów i zniewagi synów Ammonowych, którymi urągali mojemu ludowi i wynosili się nad ich kraj. Dlatego jako żyję Ja - mówi Pan Zastępów, Bóg Izraela - Moab stanie się jak Sodoma, a synowie Ammonowi jak Gomora, miejscem bujnych pokrzyw i dołem solnym, i pustynią po wszystkie czasy. Resztki mojego ludu złupią ich, a pozostali z mojego narodu posiądą ich. Spotka ich to za ich pychę, gdyż lżyli i wynosili się ponad lud Pana Zastępów. Sofoniasza 2: 6-10
Podsumowując rozdział. Pan Bóg przez proroka Ezechiela czyni zarzut Ammonitom, że znieważają Jego świątynię i lekceważą lud Boży, gdy ten poszedł na wygnanie. Następnie, że cieszą się z tego powodu i klaszczą w dłonie, tupią nogami i z pogardą w duszy cieszą się losem ziemi Izraela. Moabitom stawia się zarzut, że umniejszył wartość ludu Bożego i twierdził, że dom Judy jest jak wszystkie narody. O Edomie, że postąpił bardzo mściwie wobec ludu judzkiego i ciężko zawinił, mszcząc się na nim. A o Filistynach, że kierowali się zemstą i byli pełni odwiecznej nienawiści oraz pałali żądzą zagłady.
Głównymi zarzutami w stosunku do okolicznych narodów jakie stawiają prorocy to; wrogość w stosunku do Izraela, bałwochwalstwo, szyderstwa oraz ogromna pycha i wyniosłość. Rzucanie przekleństw, obelg na Izraela. Nieprzychylność w czasie wędrówki przez pustynię do Ziemi Obiecanej, a także grabież i okrutne czyny wobec uchodźców tuż po upadku Jerozolimy. Grabież świętych rzeczy ze świątyni Pana i wstawienie ich do pogańskich świątyń.
Dalej; pomniejszanie roli i wartości wybranego ludu Bożego. Nikt ważny, naród, jeden z wielu, mniej wartościowszy od nas. Nienawiść, mściwość i wściekłość, żądza zagłady Izraela, antysemityzm, pycha, wyniosłość … to są rzeczy za które Pan Bóg postanowił wytracić pamięć o tych czterech narodach.
"Dokonam na nich srogiej pomsty w karzącym oburzeniu. Wtedy przekonają się, że Ja jestem PANEM, gdy dokonam na nich pomsty."Ezechiela 25:17
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz